معرفی انواع سوله با توجه به شکل ظاهر

ویژگی های سوله

شناخت ویژگی ها، انتخاب و اجرای درست و اصولی هر سازه فولادی تاثیر به سزایی در بهره وری آن خواهد داشت که در ادامه به ویژگی های مهم و اساسی سوله اشاره می‌کنیم:
عامل اقتصادی: در اجرای تمام پروژه ها بحث هزینه مهم ترین بخش در اجرا به حساب می آید که با درک درست،  اصولی و بهره گیری از بهترین مهندسین محاسب می توان برآورد مطلوب و طرح اقتصادی مناسب دست یافت.
ایجاد فضای وسیع: داشتن دهانه های بزرگ با ارتفاع نسبتا زیاد فضای بسیار وسیعی برای شما مهیا می کند.
نقش کاربردی: خیلی از کارفرمایان در اجرای سوله تنها به جهت نور، جریان هوا، دمای سالن، زیبایی و ... توجه می کنند ولی نقش کاربردی اهمیت ویژه ای بر تمام اینها دارند، که در صنایع تولیدی بر اساس خط تولید تعریف می شود.
سقف سبک: سوله به دلیل داشتن دهانه های بزرگ، فولاد بیشتری نسبت به سازه های دیگر مصرف می‌کند، به همین دلیل از سقف های سبک برای کاهش هزینه ها استفاده می شود. سقف های سوله به دلیل باربر نبودن معمولا از سقغ های سبک ساخته می شوند.
سقف شیبدار: در سوله ها برای سهولت انتقال باران و برفاب از سقف های شیبدار استفاده می شود که موجب افزایش پایداری سازه می شوند.
پیش سازی: عوامل بسیاری از جمله مواردی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم موجب پیش سازی و صنعتی سازی سوله می شود:
•    تعداد قطعات زیاد
•    بالا بردن سرعت اجرا و نصب
•    افزایش کیفیت ساخت
•    گسترش و توسعه آتی ساز

انتخاب سوله از نظر شکل کلی

به طور کلی سوله از نظر شیب سقف به سالن های یک طرفه، دو طرفه و قوسی تقسیم بندی می گردند.

سوله های یک طرفه یا تک شیب

این نوع سوله از دو ستون با ارتفاع ناهمسان و یک تیر ( Rafter) مورب تشکیل می شوند.
مزایای
•    تهویه آسان
•    نور مناسب
•    سهولت در اجرای پوشش سقف
•    کاهش آبرو
•    حذف لاپه اضافی
معایب
•    ستون های نا مساوی: به دلیل تفاوت در اندازه ستون ها تنوع در قطعات وجود دارد.
•    فضای غیر مفید: به دلیل ارتفاع نامساوی ستون ها فضای غیر مفید در یک سمت سالن ایجاد می شود.
•    لاپه جفت: برای جلوگیری از سرخوردن سقف نیاز به لایه جفت است.
•    دهانه کوچک دارد

سوله های دوطرفه دو شیب

این نوع سوله از دو ستون و دو عضو مورب تشکیل می شود که به دلیل وجود خط الراس به هشتی نیز معروف هستند. به طور معمول خط الراس در وسط دهانه وجود دارد ولی در صورتی که در وسط قرار نگیرد اختلاف شیب بوجود می آید. در صورتی که ارتفاع ستون ها برابر باشند و تنها شیب تیرها متفاوت باشد و یا ارتفاع ستون ها و تیرها متفاوت باشند سوله نامتقارن دوطرفه نامیده می شود.
مزایا
•    عملکرد بهتر
•    سهولت جریان آب
•    سهولت ساخت
•    تعادل در سقف در طرفین
معایب
•    افزایش لاپه
•    عدم تعادل در تاج
•    عدم نورگیری کامل
•    نورگیری سقفی
یکی از روش هایی است که برای تامین نور طبیعی سوله دو طرفه استفاده می شود، نورگیری سقفی به مونیتور معروف است و برای تهویه سالن نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
برای طراحی و اجرای نورگیر باید نکاتی را مد نظر داشت
عرض و ارتفاع نورگیر با توجه به نور مورد نیاز انتخاب می شود.
جهت نصب پنجره ها قطعات مورد نیاز پیش بینی شوند.
انتقال آب از سقف نورگیر به سقف اصلی به درستی انجام گیرد.
مهاربندی سقف می تواند مستقل از نورگیر باشد.

سوله یک طرفه با یک ستون میانی

اگر بخواهیم دهانه سازه یک طرفه را افزایش دهیم برای کاهش وزن و هزینه سازه باید از ستون میانی استفاده کرد. ستون میانی موجب مزاحمت در فعالیت صنعتی می شود اما با طراحی دقیق و اصولی می توان این مزاحمت را به حداقل رساند.
براساس کاربری عرض و ارتفاع مورد نیاز محل ستون میانی مشخص می شود که می تواند در دهانه مساوی یا نامساوی ایجاد شود.

سوله های یک طرفه با دو ستون میانی

این نوع سالن ها به ندرت مورد استفاده قرار میگیرند زیرا اختلاف ارتفاع ستون ها و ایجاد سه دهانه کارایی آن چنانی در صنعت ندارد.

سوله دو‌طرفه با یک ستون میانی

به طور معمول در سوله های دو طرفه از یک ستون میانی استفاده می شود که ترجیحا در خط الرس قرار می گیرد.

شکستگی در سقف

برای ایجاد نورگیر در سوله های دو طرفه ( متقارن یا نامتقارن) در قسمت راس ارتفاع ستون ها را متفاوت در نظر می گیرند و برای کاهش مزاحمت و استفاده بهتر از فضا ستون های میانی را یکی در میان حذف می کنند توجه داشته باشید این کار نیاز به بررسی های خاص محاسباتی دارد.
با نصب دو ستون میانی دهانه به سه قسمت مساوی تقسیم می شود که معمولا دهانه میانی برای ارتباط و دهانه‌های طرفین جهت فعالیت های صنعتی در نظر گرفته می شود و معمولا دهانه میانی کوچکتر انتخاب می شود.

سوله های ترکیبی

به دلیل تنوع در فعالیت ها این نوع سالن ها بسیار مورد توجه قرار گرفته که با تغییر ارتفاع ستون ها می توان به نتیجه دلخواه رسید.

لنتو ( سوله های جانبی)

سوله ای سبک است که در کنار سوله اصلی ساخته می شود و برای مصارف خاصی چون انبار مصالح، قسمت های اداری، رفاهی و ... ساخته می شود. ابعاد این فضا از نظر طول، عرض و ارتفاع کمتر ساخته می شود.

سوله تکراری

زمانی که عرض سوله زیاد می شود، هزینه ساخت افزایش پیدا می کند و فضای نامطلوب ایجاد می شود همین دلیل باعث شده تا طراحان این سازه به جای یک سالن از چند سالن در طراحی استفاده کنند و عرض دهانه با توجه به کاربری انتخاب شود. هنگام طراحی این نوع سوله باید حتما به نور و نحوه تهویه سالن توجه شود.

سوله قوسی

دو نوع سوله قوسی وجود دارد، سقف قوسی یا سالن قوسی.
کاربرد :
پارکینگ، گلخونه، کاربری صنعتی و تجاری، پناهگاه اضطراری، انبار، کاربری آموزشی و ...
مزایا: 
•    عملکرد سازه ای مناسب
•    کاهش سربار برف
•    عملکرد مناسب در مقابل باد
•    ایجاد زیبایی
معایب:
•    طراحی، محاسبه و تهیه نقشه اجرایی پیچیده ای دارد.
•    ساخت و اجرای آن دشوار است و تجهیزات خاصی جهت برشکاری نیاز دارد.
•    دور ریز مصالح زیاد است.
•    در پوشش سقف محدودیت وجود دارد.